Bát hương chỉ xuất hiện vào thế kỷ 15
Khi khai quật khảo cổ ta thấy loại hình bát hương chỉ xuất hiện vào thế kỷ 15, kể cả bát hương bằng sứ Trung Quốc và thấy rõ hơn với loại hình bát hương thời Mạc thế kỷ 16.
Thế kỷ 15 được biết đến là cả thế giới đi tìm mùi hương. Người hồi giáo đến mua trầm hương của Việt Nam được chép vào sách sử. Các lọ gốm đựng nước hoa và hộp phấn sáp cũng nở rộ xuất khẩu vào thế kỷ 15.
Mùi hương thắp là mùi của sự cháy, mùi của sự cháy là mùi mạnh nhất có khả năng khử các mùi khác của hoa cỏ do môi trường xung quanh mang đến giúp trí não không bị phân tâm vì phải xử lý hít nhiều mùi khác nhau… Khi chỉ còn duy nhất mùi khói hương thì não bộ không phải xử lý nhận biết các mùi khác từ hoa lá hay thực phẩm bay đến.
Vì vậy khi thắp hương khấn sẽ dễ tập trung hơn, đỡ bị quyên bài khấn.
Đạo giáo du nhập vào nước ta khoảng thế kỷ 15-16
Cũng có sự trùng lặp văn hoá khi nói rằng thắp hương là để kết nối thiên, địa, nhân. Khói bay lên là thiên, tạn hương rơi xuống là địa, chân hương còn lại là nhân. Thuyết tam tài thiên địa nhân là của đạo giáo cũng du nhập vào nước ta khoảng thế kỷ 15-16 với các di tích chùa- đạo quán.
Chưa có mô tả khảo cổ nào ghi chép lại việc phát hiện ra chân hương có trước thế kỷ 15 bởi chất liệu tre gỗ chân hương hoặc bị hoá vàng thay mỗi năm hoặc bị phân hủy mất. Cũng chưa có hình ảnh nào vẽ cảnh bát hương, thắp hương trước thế kỷ 15.
Phật giáo có từ thế kỷ 6 trước công nguyên nhưng cũng chưa thấy có bằng chứng nào cho thấy tục thắp hương có từ khi ấy.
Tôi băn khoăn tự hỏi phải chăng tục thắp hương có niên đại từ thế kỷ 15?
Bạn nào có hình ảnh, chứng cứ tục thắp hương có niên đại sớm hơn niên đại thế kỷ 15 thì xin bình luận cho biết, để tất cả cùng hiểu được phong tục thờ cúng nhé.
